SPL là gì? Cách chọn loa theo SPL
1. SPL là gì?
SPL (Sound pressure level) – nghĩa tiếng việt là mức áp suất âm thanh, thể hiện độ lớn của âm thanh tại một điểm cụ thể trong không gian. Đơn vị đo SPL là dB (đề-xi-ben). SPL là một thông số cực kỳ quan trọng trong việc đánh giá mức độ nghe rõ âm thanh khi lắp đặt loa.
2. Bảng mức độ ồn môi trường thông thường
Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta thường gặp hiện tượng “hiệu ứng che lấp” (masking effect) bởi tiếng ồn nền – có nghĩa là tiếng ồn nền như tiếng động cơ, xe cộ, tiếng nói chuyện… ) sẽ che lấp âm thanh có tần số tương tự khiến cho người nghe không nghe rõ có thể là âm thanh nhạc nền, âm thanh thông báo...
Vì vậy, trước tiên để chọn được loa phù hợp chúng ta cần biết khu vực lắp đặt loa có mức độ tiếng ồn nền như thế nào.
Nhưng trên thực tế, không phải lúc nào chúng ta cũng có thể trực tiếp đến tận nơi để đo được độ ồn môi trường. Chúng ta buộc phải giả định dựa trên kinh nghiệm hoặc tham khảo bảng mức độ ồn môi trường thông thường như dưới đây:
3. Quy tắc chọn loa theo SPL
- SPL so với tiếng ồn nền
Về nguyên tắc, chúng ta phải chọn loa có SPL cao hơn so với mức ồn môi trường để đảm bảo nghe rõ âm thanh.
a) Trong thông báo: SPL của loa cao hơn tiếng ồn môi trường ít nhất từ 6 dB đến 10 dB. Đặc biệt trong hệ thống báo cháy chúng ta cần tuân thủ theo các tiêu chuẩn PCCC “TCVN 3890:2023”.
b) Nhạc nền BGM: mức SPL của loa cao hơn ít nhất 3 dB so với tiếng ồn môi trường.
c) Âm nhạc biểu diễn
Mặc dù về cơ bản SPL của loa phải cao hơn tiếng ồn môi trường khoảng 15 – 20 dB, nhưng do đặc thù của âm nhạc biểu diễn cần âm thanh sống động và mạnh mẽ, vì vậy tùy theo địa điểm và mục đích sử dụng mà chúng ta có thể chọn cho phù hợp, thông thường mức SPL của loa có thể đạt tới 95 dB trở lên, và càng yên tĩnh thì dải động của âm nhạc thể hiện được càng tốt hơn.
Dù vậy, SPL cũng cần tuân thủ theo các quy định để bảo vệ thính giác của người nghe, đồng thời vẫn đảm bảo trải nghiệm âm nhạc trọn vẹn và sống động.
- Yếu tố ảnh hưởng đến SPL tại vị trí nghe – điểm cần lưu ý để nghe rõ âm thanh khi chọn loa
SPL phụ thuộc 2 yếu tố chính là mức công suất vào loa và khoảng cách từ loa tới vị trí nghe. Cụ thể nếu muốn âm thanh tại điểm nghe to và rõ ràng cần xem xét tới công suất của loa và khoảng cách từ loa. Điều này thể hiện bằng công thức sau:
SPL(dB) = SPL(1W/1m) – 20*log(khoảng cách từ loa) + 10*log(công suất loa)
- Ví dụ 1: loa nén SC-610M có công suất 10W, SPL tại 1W/1m là 110 dB:
- SPL tại khoảng cách 10m là: 110 dB - 20*log(10m) + 10*log(10W) = 100 dB
- SPL tại khoảng cách 20m là: 110 dB - 20*log(20m) + 10*log(10W) = 94 dB
- Loa nén SC-610M công suất 10W, có SPL tại vị trí cách 10m là: 110 dB - 20*log(10m) + 10*log(10W) = 100 dB
- Loa nén TC-631M công suất 30W, có SPL tại vị trí cách 10m là: 110 dB - 20*log(10m) + 10*log(30W) = 104.77 dB
3. Tổng kết
Như vậy điều quan trọng để đảm bảo âm thanh nghe rõ ràng trong khu vực lắp đặt, chúng ta nên xem xét tới các yếu tố sau:
♦ Công suất loa có đủ không
♦ Khoảng cách từ loa đến vị trí nghe
♦ Mức SPL chênh lệch so với tiếng ồn nền đã đạt yêu cầu chưa
Nếu cần tư vấn chi tiết hơn về kỹ thuật và giải pháp âm thanh, vui lòng liên hệ với chúng tôi để được hỗ trợ chuyên sâu.
Xem thêm các dòng loa thông báo tại đây.
